Chcę być zdrowa, piękna, silna, zadowolona, osiągać, to co sobie wymarzę, mieć czas na wszystko, co chcę. Też tak masz? Też poszukujesz równowagi i spełnienia w życiu?

W tym artykule dzielę się z Tobą swoim osobistym doświadczeniem z narzędziami coachingowymi, które pomagają mi w zarządzaniu moim życiem.

Najpierw jednak kawałek wstępu o tym czym jest równowaga, spełnienie i inne elementy biorące udział w tym procesie.

Równowaga życiowa – definicja i fakty

Najprościej rzecz ujmując, równowaga życiowa to odpowiednio wyważona mieszanka najważniejszych dla Ciebie obszarów w życiu oraz Twoje poczucie, że każdemu z nich poświęcasz wystarczająco dużo czasu i uwagi.

Jeśli żyjesz w równowadze, to jesteś po prostu zadowolona z siebie i swojego życia, regularnie czujesz tzw. flow oraz spełnienie. Najprawdopodobniej jesteś też świadoma swojego ciała i ducha oraz swojego otoczenia.

Niepokojąca statystyka

Osób w takiej wspaniałej sytuacji jest niestety coraz mniej.

Z badania przeprowadzonego w lipcu 2020 r. przez instytut ARC Rynek i Opinia, we współpracy z Randstad, wynika, że aż 31% pracowników umysłowych uważa się za wypalonych zawodowo. Przyczyny wypalenia w dużej mierze pokrywają się z przyczynami depresji. Zaskakujące jest też to, że blisko 2/3 z nich ma źródło w życiu prywatnym, zaś 1/3 – związanym z pracą.

Co może pomóc w odzyskaniu równowagi?

Co w takim razie zrobić, żeby utrzymać lub odzyskać równowagę? Skąd masz wiedzieć, czy jesteś na właściwej drodze? I jak możesz osiągnąć równowagę między wszystkim, na czym Ci zależy, mimo pędu codziennego życia?

Te pytania zaczęłam sobie zadawać już jakieś 20 lat temu i znalazłam parę fajnych narzędzi, które mogą również Tobie pomóc w życiu.

W tym artykule podejdziemy do tego dwustopniowo

1. Najpierw przyjrzyjmy się paru elementom, których będziesz potrzebować do świadomego podejścia do własnego życia i określenia czego chcesz i czy jesteś w równowadze. Te elementy odnajdziesz również w poszczególnych narzędziach, o których wspominam w drugiej części.
2. Opis 3 narzędzi, które zostały stworzone, aby odnaleźć wartości, wewnętrzne motywatory i aby ocenić poziom równowagi życiowej, tak abyś miała solidną bazę do ułożenia indywidualnego planu działania.

Ułóż swoje puzzle

Jeśli zatem czujesz, że Twoja równowaga nie jest optymalna lub ją zupełnie straciłaś i jesteś gotowa zatrzymać się na chwilę i ułożyć rozsypane kawałki puzzli swojego życia, mogą Ci w tym pomóc narzędzia, o których mowa dalej.

Wyobraź sobie, że życie to taka układanka. Unikalna dla Ciebie. Ta układanka składa się z elementów, które Ty sama sobie wybierasz i ustalasz który jest na ile ważny. Może więc być tak, że Twoje puzzle będą się składać z kawałków o różnej wielkości.

Przyjrzyjmy się zatem tym kawałkom. Będzie Ci potem łatwiej wykorzystać je w poszczególnych narzędziach. Może się nawet zdarzyć, że sama medytacja nad poszczególnymi elementami układanki wystarczy Ci do ułożenia Twojej wizji. W takiej sytuacji nie będziesz już potrzebowała narzędzi.

WIZJA

Wizja to wyobrażenie jak będzie wyglądać Twoje życie i/lub życie wokół Ciebie gdy osiągniesz cele związane z Twoimi najważniejszymi wartościami.

• Kim chcesz się stać za x lat?
• Czego chcesz doświadczyć w życiu?
• Jakie dziedzictwo (nie tylko materialne!) chcesz zostawić po sobie?

Kiedy masz wizję, wiesz dokąd chcesz iść i dlaczego to dla Ciebie ważne. Możliwe też, że wiesz jakie będą Twoje pierwsze kroki. Nie będziesz jednak w stanie zobaczyć całej ścieżki. Dlaczego? Bo wizja nie jest obrazem drogi, lecz celu. Po zrobieniu danego kroku, następny krok staje się jasny, o ile pozostajesz skupiona na swojej wizji.

Zrób pierwszy krok na wiarę. Nie musisz widzieć całych schodów, po prostu zrób pierwszy krok.

– Martin Luter King Jr.

STRATEGIA

Twoja strategia życiowa kształtuje się przez Twoje przekonania, wartości, a tym samym przez Twoje codzienne duże i małe decyzje. Te decyzje dotyczą spędzania czasu, energii, pieniędzy, umiejętności i innych zasobów.

Jeśli więc wiesz CO chcesz osiągnąć i KIM chcesz być (wizja), za pomocą strategii określisz JAK to osiągnąć.

Pozorny brak strategii jest też pewnego rodzaju strategią. Często jest to strategia „przypadku”. Nie możesz jednak wtedy oczekiwać, że zrealizujesz swoją wizję czy marzenia, skoro nie działasz w tym kierunku.

CELE

Cele to konkretne kroki, które należy podjąć, aby zrealizować strategię. Są drogowskazami, które informują, że zmierzasz we właściwym kierunku. Są mierzalne i odpowiadają na pytania takie jak co, kiedy i ile.

PLAN DZIAŁANIA

Zdefiniowane celów nie wystarczy, aby je zrealizować. Potrzebny jest plan działania wytyczy Ci dokładną ścieżkę, którą masz podążać. Dzięki temu, że plan będzie konkretny i krótko- bądź średnioterminowy, łatwiej będzie Ci go realizować. A widoczne rezultaty będą Cię motywować do dalszego działania.

Od tego, jak spędzamy każdy dzień, zależy to, jak spędzamy całe życie.

-Annie Dillard

WARTOŚCI

Jako istoty rozumne i świadome dążymy do określonych wartości, a nasze życie jest procesem ich realizowania.
Wartością jest wszystko to, co jest przedmiotem naszych potrzeb, postaw, dążeń czy aspiracji. Wartości motywują nas do działania i służą nam jako naczelne zasady w naszym życiu. Tak jest w idealnej sytuacji.

Nie zawsze jednak nasze zachowania są odzwierciedleniem naszych wartości. W takiej sytuacji prędzej czy później czujemy dyskomfort, że czegoś nam brakuje lub po prostu funkcjonujemy w oderwaniu od swojego „ja”.

Czy każdy ma wartości?

Każdy ma wartości, ale każdy ma inny ich zestaw. Na różnice te wpływa kultura, wychowanie, doświadczenia życiowe i szereg innych czynników.

Ta sama wartość u różnych osób może wywołać różne zachowania, np. jeśli wartością jest sukces, to jedna osoba może bardzo ciężko pracować, aby osiągnąć sukces w swojej pracy, podczas gdy ktoś inny może wykorzystać innych, aby wspiąć się po szczeblach kariery.

Na przykład, jeśli bardzo ważną wartością jest dla Ciebie rodzina, to dokonując różnych wyborów, naturalnie będziesz chciała wybrać to, co przybliży Cię do rodziny. Jeśli będziesz działać wbrew swoim wartościom, będziesz się czuła źle. Na przykład, jeśli całe dnie będziesz spędzała w pracy, nie poświęcając wystarczająco dużo czasu rodzinie, szybko odczujesz brak równowagi.

Odpowiedz sobie na dwa podstawowe pytania:

1. Jakie wartości w jakim stopniu wpływają obecnie na moje życie?
2. Jakie wartości i w jakim stopniu chciałabym, żeby wpływały na moje życie?

PRZEKONANIA

Przekonania to fundamentalne, nieelastyczne i uogólnione myśli i twierdzenia, które masz na temat siebie, innych osób i świata. Przekonania zwykle kształtują się w dzieciństwie, choć mogą też powstawać w późniejszych okresach życia. Wynikają z ważnych doświadczeń w życiu lub są nam przekazywane werbalnie (np. przez rodziców, którzy często mówili, że jeśli wyjdziesz na dwór bez czapki, to się przeziębisz). Przekonania pomagają nam funkcjonować w skomplikowanym świecie. Niejednokrotnie dzięki nim łatwiej nam podejmować decyzje czy reagować na dane sytuacje.

Warto również pamiętać, że nasze przekonania dzielą się na dwa rodzaje:

• Pozytywne, które nam pomagają (np. jestem bystra i radzę sobie w każdej sytuacji)
• Negatywne, które nas ograniczają (jestem nudna i nieatrakcyjna lub ludziom nie należy ufać)

Odpowiedz sobie na dwa podstawowe pytania:

• Które przekonania chciałabym/powinnam zmienić, żeby móc osiągnąć swoje cele?
• Które przekonania pomagają mi w osiągnięciu moich celów?

Twoje przekonania stają się twoimi myślami, twoje myśli stają się twoimi słowami, twoje słowa stają się twoimi czynami, twoje czyny stają się twoimi zwyczajami, twoje zwyczaje stają się twoimi wartościami, a twoje wartości stają się twoim przeznaczeniem.

-Mahatma Gandhi

3 narzędzia coachingowe

1. Koło życia
2. Lifebook
3. RMP

1. Koło życia

Twórcą ćwiczenia Koło życia (Wheel of Live) jest Paul J. Meyer, założyciel Success Motivation® Institute, Inc. Koło życia powstało w latach 70. XX wieku i pozwala określić poziom zadowolenia z życia, wyodrębnić obszary wymagające wsparcia, ale także te, które są świetnie zadbane.

Koło życia daje Ci wizualną prezentację tego, jak wygląda Twoje życie w porównaniu z tym, jak byś chciała, żeby wyglądało. Sama decydujesz o tym, ile części będzie miało Twoje koło. To będzie uzależnione od tego ile obszarów w życiu uznasz za najważniejsze i potrzebne do zachowania równowagi.

Koło życia możesz sobie wypełnić sama. Jeśli dość dobrze znasz siebie, to nie powinno Ci przysporzywiększego problemu wypełnienie poszczególnych części koła, a nawet wyciągnięcia wniosków na przyszłość.

W sieci znajdziesz sporo szablonów koła życia w różnych jego wersjach, gdyż obszary życiowe można sobie różnie definiować.Możesz też poprosić coacha o wsparcie w tworzeniu Twojego koła i/lub w jego interpretacji i stworzeniu planu działania. Zawsze warto pamiętać, że wypełnienie koła to tylko pierwszy krok, służący refleksji. Największa robota, to praca nad konkretnymi elementami koła!

Zalety

• Ogólnodostępność (możesz znaleźć różne wersje w internecie)
• Narzędzie darmowe (o ile nie potrzebujesz wsparcia coacha)
• Wolność w decydowaniu o elementach koła daje Ci wyrazisty obraz tylko tych aspektów, które są dla Ciebie najważniejsze

Wady

• Jeśli lubisz mierzalne konkrety, to to narzędzie może być dla Ciebie zbyt ogólne
• Wolność w decydowaniu o elementach koła może doprowadzić do nieświadomego pominięcia ważnych aspektów
• Brak wsparcia grupy lub coacha jeśli nie zdecydujesz się na odpłatną konsultację
• Nie obejmuje aspektu wizji życiowej

2. Lifebook

Lifebook to takie skomercjalizowane koło życia. Narzędzie zostało stworzone przez amerykańskie małżeństwo Jon’a and Missy Butcher i jest sprzedawane w wersji online jako kurs (w języku angielskim).

Lifebook wyodrębnia 12 kategorii życiowych. Każdą z nich dokładnie analizujesz w kontekście swojego życia. Analiza odbywa się według określonego schematu. Do każdej kategorii udzielasz odpowiedzi na szereg pytań, które dają Ci ostateczny obraz tego na ile ten obszar jest dla Ciebie ważny i co chcesz z nim dalej zrobić.

W efekcie otrzymujesz „książkę” o Twoim własnym życiu. Stąd nazwa „Lifebook”. Więcej o tym narzędziu możesz przeczytać tutaj.

Kolejnym etapem jest stworzenie planu działania i wdrożenie go w praktyce. Ale to już kolejny kurs.

Zalety

• Wygodne narzędzie z jasną strukturą
• Na początek test mierzący Twoje zadowolenie z poszczególnych kategorii. Test możesz też wykonać na koniec
• Pomocne materiały wideo, wyjaśniające poszczególne kategorie
• Daje możliwość bardzo dobrego zgłębienia wszystkich obszarów życiowych (żaden obszar nie zostaje pominięty) oraz wizji
• Możliwość dołączenia do grupy uczestników Lifebooka w celu wymiany doświadczeń
• Możliwość kontynuacji w formie kolejnego kursu, który wspiera wdrożenie strategii poszczególnych kategorii

Wady

• Kurs wymaga poświęcenia sporo czasu
• Zarówno kurs/narzędzie Lifebook, jak i kolejne etapy (Lifebook Mastery) są płatne
• Narzędzie nie obejmuje indywidualnego coachingu, jeślibyś takiego potrzebowała

3. RMP (Reiss Motivation Profile)

Metodę RMP opracował w 1998 roku prof. Steven Reiss, ceniony ekspert z dziedziny psychiatrii i psychologii klinicznej z Uniwersytetu w Ohio w USA. Głównym założeniem było dotarcie do wewnętrznych motywów warunkujących sposób myślenia i działania każdego człowieka. Dlatego, posiłkując się współczesnymi teoriami psychologii motywacji,

Reiss wyselekcjonował 500 czynników wpływających na motywację i realizację celów, z których wyodrębnił 16 obszarów motywacyjnych (motywatorów) właściwych dla całej populacji.

Motywatory życiowe to uniwersalne, potwierdzone naukowo impulsy, które motywują do działania i określają indywidualną osobowość. Każdy z nas w większym lub mniejszym stopniu jest motywowany przez wszystkie 16 motywatorów, ale w innym natężeniu.

RMP to narzędzie mierzące życiową satysfakcję. Dostarcza nam ono listę czynników niezbędnych do naszego zadowolenia. Czynniki te są wyrażone mierzalnymi wartościami (w skali od -2 do +2), które mówią nam o tym co konkretnie i w jakim stopniu stymuluje nas do działania oraz w jakim natężeniu powinnyśmy realizować daną potrzebę (motywator), żeby osiągnąć spełnienie.

Żeby poznać swój algorytm spełnienia należy odpowiedzieć na 128 pytań w siedmiostopniowej skali. Wynik to kwintesencja Twoich możliwości, predyspozycji, sposobów myślenia i działania. Wskazuje także jak kształtuje się Twoja hierarchia wartości oraz przez pryzmat jakich wartości postrzegasz rzeczywistość. Więcej o tym narzędziu możesz przeczytać tutaj.

Zalety

• Dogłębna analiza naszej motywacji wewnętrznej i wartości
• Wynik przedstawiony w formie wymiernej (wykres, wartości liczbowe) oraz opisowej
• Wystarczy wypełnić kwestionariusz, aby otrzymać wynik i interpretację
• Narzędzie dostępne w języku polskim
• Masterzy RMP dostępni w całej Polsce

Wady

• Narzędzie jest płatne i wymaga konsultacji z coachem, który potrafi dokonać interpretacji wyników
• Nie obejmuje aspektu wizji życiowej

3 narzędzia w pigułce

Koło życia to szablon, który wypełniasz dowolną liczbą obszarów życiowych, które według Ciebie są najważniejsze. Daje Ci to pogląd na to jak wygląda Twoje życie w porównaniu z tym, jak byś chciała, żeby wyglądało.

Lifebook to szablon 12 kategorii życiowych, który wypełniasz według własnego uznania, w oparciu o podane wskazówki i przykłady. Daje Ci solidną podstawę do stworzenia planu działania, prowadzącego do realizacji wizji.

RMP to miernik życiowej satysfakcji. Odpowiada na pytanie: na jakich obszarach życia i w jakim stopniu powinnaś się skupić, żeby osiągnąć spełnienie.

Które narzędzie wybrać?

To jest oczywiście trudne pytanie, gdyż zależy od tego na jakim etapie rozwoju osobistego jesteś, ile chcesz poświęcić na to czasu i pieniędzy.

Ja osobiście wybrałam drogę, która mi bardzo przypadła do gustu, gdyż była to metoda „krok po kroku”.

Najpierw wypełniłam Koło życia. To taka podstawa, żeby.w ogóle liznąć temat równowagi pomiędzy różnymi obszarami życia.

Gdy jednak odkryłam RMP, byłam pewna, że to jest najlepsze narzędzie i najbardziej miarodajne. RMP pomogło mi lepiej zrozumieć moje wewnętrzne motywatory. Wykres i opis pokazały mi czarno na białym czego najbardziej potrzebuję, żeby czuć się spełniona. I tu nie ma ściemy! Tam, gdzie koło życia można sobie wypełnić trochę według odczucia w danej chwili lub ignorując niektóre głębokie potrzeby, tak w profilu RMP wszystko będzie widoczne. Dla mnie i dla każdej osoby, której potem robiłam profilowanie RMP, to było wyjątkowe doświadczenie oraz bardzo praktyczne narzędzie, dające konkretne wskazówki do wdrażania na codzień.

Potem długo szukałam najlepszego sposobu, aby nakreślić swoją wizję życiową, do której świadomie będę dążyć. Na tym etapie pomógł mi Lifebook. Na to narzędzie poświęciłam sporo czasu, wykorzystując zeszłoroczny lockdown. Sporo mi to dało, choć brakowało mi tu wytycznych do konkretnego wdrożenia w życie tego, co się wymyśliło. 

A Ty? Jak u Ciebie jest z wizją i równowagą życiową? Czy korzystasz lub korzystałaś z narzędzi coachingowych? A może w ogóle ich nie potrzebujesz? Podziel się z nami swoim doświadczeniem w komentarzach poniżej.

Jeśli chcesz zaciekawił Cię profil RMP lub chciałabyś skonsultować co w tym momencie dla Ciebie będzie najbardziej odpowiednie, to zapraszam Cię do kontaktu.